سبک های دلبستگی در کودکان

ارتباط اولیه ای که بین مادر و نوزاد در سال های اول زندگی شکل می گیرد اهمیت بسیار زیادی دارد و پایه روابط فرد در بزرگسالی است . مادرانی که در دسترس نوزاد هستند و نیازهایش را برطرف می کنند احساس اطمینان و اعتماد در کودک به وجود می آورند و کودک با اعتماد به تکیه گاهش به کشف دنیای بیرون می پردازد و در نتیجه به مرور دلبستگی شکل می گیرد . مراحل دلبستگی در کودکان از شش ماهگی شروع شده و در دو سالگی به اتمام می رسند ولی آثار و نتایج آن تا آخر عمر فرد در او باقی می ماند . برای ارزیابی نوع دلبستگی ، آن را به چهار دسته تقسیم بندی کرده اند و بهترین آن سبک دلبستگی ایمن است که تضمینی برای سلامت روانی فرد در آینده است . در ادامه این مقاله سبک های دلبستگی کودکان شامل دلبستگی ایمن ، دلبستگی دوری جو ، دلبستگی مقاوم و دلبستگی آشفته را بیان می کنیم .

سبک های دلبستگی در کودکان

دلبستگی ایمن : در دلبستگی ایمن ارتباط عاطفی عمیقی بین مادر و کودک ایجاد شده است و کودک از مادرش به عنوان تکیه گاه امن استفاده می کند ، کودک به راحتی با مادر ارتباط برقرار می کند و با حضورش احساس آرامش و امنیت می کند . وقتی مادر از کودک جدا می شود ، کودک ممکن است گریه کند یا نکند اما اگر گریه کند علت آن این است که والد غایب را به فرد غریبه ترجیح می دهد و با برگشت مادر دوباره آرام می شود و از برگشت مادر استقبال می کند . 

دلبستگی دوری جو : کودکان با سبک دلبستگی دوری جو نسبت به حضور پدر و مادر بی اعتنا هستند و بودن آنها برایشان اهمیتی ندارد ، وقتی والدین آنها را ترک می کنند ناراحت نمی شوند و به افراد غریبه مثل والدین شان واکنش نشان می دهند . این کودکان از برگشت پدر و مادر خود استقبال نمی کنند و برگشتن والدین برای این کودکان اهمیتی ندارد و وقتی که والد آنها را بلند می کند یا در آغوش می گیرد به والدین نمی چسبند .

دلبستگی مقاوم : این کودکان قبل از جدایی به مادر خود می چسبند و اغلب به کاوش در محیط نمی پردازند ؛ ولی وقتی والدین آنها را ترک می کنند واکنشی نشان نمی دهند و ناراحت نمی شوند ، هنگامی که والدین بر می گردند کودکان عصبانی می شوند و رفتار پرخاشگرانه مثل هل دادن و کتک زدن نشان می دهند . بعضی از آنها وقتی بغل می شوند گریه می کنند و نمی شود آنها را آرام کرد . 

دلبستگی آشفته یا سردرگم : کودکان با این سبک دلبستگی بیشترین مشکل را دارند ، این کودکان هنگامی که والدین بر می گردند سردرگم هستند و رفتارهای متضادی نشان می دهند . مثلا وقتی پدر یا مادر بعد از برگشتن آنها را بغل می کند ، کودکان امتناع می کنند یا با افسردگی و بی حالی به والدین نزدیک می شوند ، حالت صورت بیشتر این کودکان بهت زده است . 

دلبستگی ثابت است یا تغییر می کند ؟

ثابت یا متغیر بودن دلبستگی به نوع دلبستگی بستگی دارد ؛ کودکانی که در خانواده های با سطح اقتصادی و اجتماعی متوسط که شرایط زندگی مطلوبی دارند معمولا ایمن و با ثبات است . کودکانی که دلبستگی ایمن داردند که مادران سازگار و با روابط اجتماعی و خانوداگی مثبت هستند . 
خانواده که هایی که از لحاظ اجتماعی و اقتصادی پایین هستند و استرس های زیادی دارند معمولا دلبستگی نا ایمن است و از یک حالت نا ایمنی دلبستگی به حالت دیگر نا ایمنی تغییر می کند . 
دلبستگی ایمن در طول زندگی ثابت می ماند ، دلبستگی مقاوم و دوری جو تغییر می کنند ، دلبستگی آشفته در طول زندگی ثابت می ماند و تغیر نمی کند . برای مطالعه مقالات بیشتر در مورد دلبستگی در کودکان در کانال تلگرام روان شناسی کودک و نوجوان عضو شوید . 

منبع : روانشناسی رشد ؛ لورا برک