بازتاب های نوزاد

تعداد مشاهده این مطلب: 16,650 مرتبه

 

نوزادان توانمندی‌های بسیاری برای زنده ماندن و ایجاد ارتباط با اطرافیان به ویژه والدین یا مراقبان خود دارند و از همان زمان تولد، خواستار برقراری روابط اجتماعی  با دیگران هستند و از بازتاب‌ها، برای این منظور استفاده می‌کنند، نوزاد انسان ناتوان است و برای ادامه ی بقای خود از بازتاب ها استفاده می کند. بازتاب ها همه از بدو تولد نوزاد سالم وجود دارند و به تدریج در طول سال اول زندگی از بین می روند.

هدف از نوشتن این مقاله آشنا کردن شما با موضوع بازتاب های نوزاد، انواع، علائم، عملکرد و آسیب های بازتاب ها در نوزادان است.

تعریف و عملکرد بازتاب های نوزاد

بازتاب پاسخ ذاتی و خودکار به نوع خاصی از تحریک است، که به آن رفلکس نیز گفته می شود و واضح ترین شکل رفتار نوزاد است، برخی بازتاب ها ارزش بقا دارند مثلاً بازتاب گونه به بچه ای که از پستان مادر شیر می خورد کمک می کند نوک پستان مادر را پیدا کند.
برخی از آنها برای ایجاد مهارت های حرکتی پیچیده در آینده استفاده می شوند ، مثلاً بازتاب گام برداری کودک را برای راه رفتن آماده می کند .

برخی از رفلکس های نوزاد به والدین و نوزاد کمک می کنند تا ارتباط رضایت بخشی با هم برقرار کنند . مثلاً زمانی که والدین دست نوزاد را لمس می کنند نوزاد چنگ می زند و با این کار والدین تشویق می شوند تا با محبت پاسخ دهند و والدین یا مراقبت کننده احساس شایستگی کند .
هم چنین بازتاب ها به والدین یا مراقبت کنندگان کمک می کنند تا بچه را آرام کنند زیرا به نوزادان امکان می دهد تا ناراحتی را کنترل کنند؛  مانند مکیدن پستانک .

 

حتما بخوانید: آزمایش غربالگری نوزاد

 

 

انواع بازتاب های نوزاد

در ادامه متن به طور مختصر انواع بازتاب ها بیان می شوند :

بازتاب پلك زدن
این بازتاب از نوزاد در برابر تحریک شدید و ناگهانی از چشم محافظت می کند.
برای مشاهده متن کامل مقاله روی بازتاب پلک زدن کلیک کنید .

بازتاب گونه
این بازتاب ارزش بقا دارد و به نوزاد در پیدا کردن نوک پستان مادر هنگام شیر خوردن کمک می کند.
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی بازتاب گونه کلیک کنید .

بازتاب مكيدن
این بازتاب به تغذیه نوزاد کمک می کند.
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی بازتاب مکیدن کلیک کنید .

بازتاب مورو
این بازتاب در گذشته انسان، به نوزاد كمك مي كرده است تا به مادر آويزان شود.
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی بازتاب مورو کلیک کنید .

بازتاب چنگ زدن
این بازتاب نوزاد را برای چنگ زدن و گرفتن آگاهانه در آینده آماده می کند .
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی بازتاب چنگ زدن کلیک کنید .

بازتاب تونيك گردني
این بازتاب به نوزادان کمک می کند تا خودشان وسایلی را که می خواهند به دست آورند.
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی بازتاب تونیک گردنی کلیک کنید .

بازتاب گام برداري
این بازتاب نوزاد را برای راه رفتن آماده می کند .
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی بازتاب گام برداری کلیک کنید .
بازتاب بابينسكي
این بازتاب علاوه بر نوزادان در بزرگسالان هم وجود دارد و ممکن است بعد از خواب یا راه رفتن طولانی دیده شود ولی عملکرد آن در نوزادان هنوز مشخص نشده است.
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی بازتاب بابینسکی کلیک کنید .

بازتاب شنا کردن 
نوزاد قبل از به دنیا آمدن درون شکم مادر شناور است به همین دلیل وجود این بازتاب در نوزاد به او کمک می کند تا اگر در آب افتاد بتواند خود را نجات دهد.
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی بازتاب شنا کردن کلیک کنید .

 بازتاب خزیدن 
این بازتاب برای رشد عضلانی، جهت چهار دست و پا رفتن ارادی در آینده لازم و ضروری است.
برای مشاهده متن کامل مقاله، روی بازتاب خزیدن کلیک کنید .

بازتاب کف دستی – چانه ای
این بازتاب در زمان نوزادی وجود دارد و امکان بازگشت آن در پیری هم وجود دارد که در این صورت نشان دهنده اختلال است ولی عملکرد و ارزش بقای آن هنوز مشخص نشده است .

برای مشاهده متن کامل مقاله، روی بازتاب کف دستی – چانه ای کلیک کنید .

 

 

جایگاه بازتاب ها و آسیب ها در مغز

اگر بازتاب های نوزاد زودتر از زمان مقرر ناپدید شوند اشکالی ندارد اما باقی ماندن آن ها امکان دارد نشان دهنده آسیب مغزی باشد.
به طور کلی علائم آسیب های بازتاب شامل موارد زیر است :
1. عدم وجود بازتاب در نوزادان،
2. از بین نرفتن بازتاب پس از چند ماه، 
3. ظهور مجدد بازتاب در سنین بالاتر
 به عنوان مثال: ظهور مجدد بازتاب های نوزادی در سنین پیری نشانه آسیب قشر ارتباطی پیشانی مغز است، یکی از آنها بازتاب کف دستی - چانه ای است .

جایگاه بازتاب ها در حافظه حرکتی می باشد و حافظه حرکتی در قشر پیشانی مغز قرار دارد در نتیجه آسیب در بازتاب ها نشان دهنده ضایعه در قشر پیشانی مغز است .

اگر علائم هر کدام از آسیب های گفته شده در نوزاد شما وجود دارد برای تشخیص دقیق تر به پزشک مراجعه نمائید .

برای اطلاعات بیشتر در مورد آسیب های بازتاب ها ، به مقاله های مربوط با هر بازتاب مراجعه نمایید .

 

منبع : روانشناسی رشد تألیف لورا برک