اختلال شخصیت وسواسی جبری

افراد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری دارای ویژگی هایی مانند همرنگی با جماعت ، انضباط ، خویشتن داری ، و رسمی بودن هستند . به شدت پایبند هنجارهای اجتماعی هستند و حتی ممکن است نسبت به اندیشه های جدید ابراز ناراحتی کند . این افراد وظیفه شناس ، درستکار ، و بسیار دقیق هستند . معمولاً افرادی سخت کوشند و این ویژگی باعث می شود تفریح نکنند . از نظر دیگران افرادی رسمی ، اخلاقی ، کمال گرا و جدی هستند ، نسبت به اشخاص صاحب مقام چاپلوسی می کنند ، و حتی ممکن است تحقیر کننده افراد زیر دست باشند . در محیط های مشخص و سازمان یافته بهتر کار می کنند ولی در محیط های متغیر که نیاز به خلاقیت دارد دچار مشکل می شوند . 
در این مقاله به ویژگی های اختلال شخصیت وسواسی جبری ، سن شروع آن ، شیوع و تشخیص آن در مردان و زنان می پردازیم .

ویژگی های اختلال شخصیت وسواسی جبری

اختلال شخصیت وسواسی جبری یکی از انواع اختلالات شخصیت است که در گروه اختلالات شخصیت دسته C قرار می گیرد .ویژگی اصلی آن دلمشغولی زیاد به نظم ، کمالگرایی و مقررات است . در زیر به برخی از ویژگی های اختلال شخصیت  وسواسی جبری می پردازیم .

•  افراد مبتلا به اختلال شخصت وسواسی جبری بیش از اندازه خود را وقف کار می کنند و با اینکه نیاز مالی ندارند تفریح نمی روند . 
• آن ها اغلب احساس می کنند وقت ندارند یک بعد از ظهر یا تعطیلات آخر هفته را به خودشان مرخصی بدهند تا بیرون بروند و استراحت کنند وقتی برای برای فعالیت های اوقات فراغت وقت صرف می کنند بسیار ناراحت هستند ، مگر اینکه کاری برای انجام دادن به همراه خود برده باشند تا "وقت را تلف نکنند" . با سرگرمی ها یا فعالیت های تفریحی به صورت تکالیف جدی برخورد می کند که به تلاش زیاد برای تسلط یافتن نیاز دارند به عبارت دیگر این افراد همیشه بر عملکرد عالی در همه زمینه ها تاکید دارند .  افراد مبتلا به اختلال شخصت وسواسی جبری بازی را به تکلیف ساخت دار تبدیل می کنند مثلاً به کودک نوپا تذکر می دهند سه چرخه را روی خط مستقیم براند . یا بازی بیس بال را به یک درس سخت تبدیل می کنند . 
•  آنقدر درگیر جزئیات امور ، مقررات ، نظم و سازماندهی هستند که از فعالیت اصلی باز می مانند . آن ها بیش از حد با احتیاط همه چیز را وارسی می کنند که این باعث تاخیر آن ها می شود و دیگران از این تاخیرها بسیار اذیت می شوند . این افراد به طور نامناسبی زمان را بین فعالیت های مختلف تقسیم می کنند و مهم ترین تکالیف را به لحظه آخر می اندازند . کمال گرایی و معیارهای عالی در مورد عملکرد بر خود تحمیل می کنند که باعث می شود به قدری درگیر جزئیات شوند که آن کار هرگز به اتمام نمی رسد . 
• افراد مبتلا به این اختلال به صاحبان قدرت و مقررات بسیار احترام می گذارند و بر پیروی کاملاً دقیق ، بدون سرپیچی از مقررات برای تخفیف شرایط اصرار می کنند . در مورد مسائل اخلاقی یا ارزش ها بیش از حد وظیفه شناس ، محتاط و انعطاف ناپذیر است . آن ها خود و دیگران را وادار می کنند تا از اصول اخلاقی خشک و معیارهای عملکرد بسیار سخت پیروی کنند . 
•  قادر نیستند چیزهای کهنه و بی ارزش را حتی وقتی هیچ ارزشی ندارند دور بریزند . 
• افراد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی جبری تمایل ندارد وظایف خود را به دیگران محول کند یا با دیگران همکاری کند . آن ها به طرز لجبازانه و نامعقولی اصرار دارند هر کاری به شیوه خاص آن ها انجام شود . آن ها برای انجام کارها دستورالعمل های بسیار مفصل می دهند مثلاً فقط یک راه برای شستن ظرف ها وجود دارد و اگر دیگران راه حل های دیگری را پیشنهاد دهند شگفت زده و عصبانی می شوند . در مواقعی که از برنامه خود عقب هستند پیشنهاد کمک را رد می کنند زیرا معتقدند فرد دیگری نمی تواند آن را درست انجام دهد . 
• افراد مبتلا به این اختلال ممکن است خسیس و ناخن خشک باشند مثلاً هزینه باید دقیقاً کنترل شود تا برای بلایای آینده استفاده شود . 
• افراد مبتلا به این اختلال به قدری در مورد این که کارها درست انجام شود نگران هستند که در کنار آمدن با نظر فرد دیگر مشکل دارند این افراد با جزئیات بسیار دقیق از پیش برنامه ریزی می کنند و مایل نیستند تغییرات را در نظر بگیرند . تایید کردن نقطه نظرات دیگران برایشان دشوار است و دیگران از این خشکی و انعطاف ناپذیری آنها عذاب می کشند . 

سن شروع و شیوع اختلال شخصیت وسواسی جبری در مردان و زنان

اختلال شخصیت وسواسی جبری یکی از شایع ترین اختلالات شخصیت در کل جمعیت است در اوایل بزرگسالی یعنی حداقل در سن 18 سالگی شروع می شود . شیوع آن در کل جمعیت بین 2.1 درصد تا 7.9 درصد گزارش شده است . شیوع اختلال شخصیت وسواسی جبری  در مردان دو برابر زنان است . 

تشخیص اختلال شخصیت وسواسی جبری

اگر فردی 4 مورد یا تعداد بیشتری از ویژگی های مطرح شده در بالا درباره اختلال شخصیت وسواسی جبری را داشته باشد و این 4 ویژگی را حداقل برای مدت یک سال داشته باشد تشخیص اختلال شخصیت وسواسی جبری در مورد او مطرح می شود . برای اطلاع بیشتر از انواع اختلالات شخصیت در مردان و زنان و ویژگی آن ها در کانال تلگرام اختلالات روان شناختی و مهارت های زندگی عضو شوید . یا با مشاوران تلفنی روانشناسی فیلیا تماس بگیرید تا از کمک مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی فیلیا استفاده کنید .

منابع :
راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ترجمه یحیی سیدمحمدی
اصول مصاحبه بالینی ترجمه دکتر مهدی نصر اصفهانی
آسیب شناسی روانی ترجمه مهدی گنجی 
راهنمای سنجش روانی روانی ، ترجمه حسن پاشا شریفی ، و محمد رضا نیکخو