مهارت های زندگی ؛ انواع و اهمیت آن
امروزه با پیشرفت زندگی روزمره و ورود تکنولوژی ها و فناوری های جدید ، زندگی ما در حال تغییر و تحول است و این تغییرات سریع مشکلاتی را در زندگی ما به وجود آورده است که برای حل این مشکلات و تطبیق پیدا کردن با زندگی جدید نیاز به کسب مهارت های جدید بیشتر احساس می شود .
نداشتن مهارت های زندگی افراد را در برابر مسائل و مشکلات آسیب پذیر کرده و آنها را در معرض انواع اختلالات روانی اجتماعی و عاطفی قرار می دهد ، برای جلوگیری از آسیب در برابر مسائل زندگی T آموختن مهارت های زندگی نقس بسزائی دارد . در ادامه این مقاله انواع مهارت های زندگی بزرگسالان را تعریف می کنیم ، اهمیت آن را بیان کرده و به طور مختصر به ده مهارت اصلی می پردازیم .
مهارت زندگی چیست ؟
سازمان جهانی بهداشت مهارت های زندگی را این چنین تعریف می کند : " توانایی انجام رفتار سازگارانه و مثبت به گونه ای که فرد بتواند با چالش ها و ضروریات زندگی روزمره خود کنار بياید " . برنامه آموزش مهارت های زندگی برنامه ای پیشگیرانه است که هدف آن افزایش سطح سلامت روان و پیشگیری از آسیب های روانی - اجتماعی است که از سوی این سازمان تدوین شده است .
تحقیقات نیز ثابت کرده اند که آموزش مهارت های زندگی به افراد تا حد بسیار زیادی از ابتلای آن ها به بیماری های روانی و مشکلات اجتماعی جلوگیری می کند . مهارت های زندگی توانایی های عملی بوده که برای موفقیت و احساس شادمانی در زندگی روزمره مورد نیاز افراد هستند . اهداف آموزشی این مهارت ها از نیازهای زندگی روزمره گرفته می شود و بزرگسالان برای بهتر کردن زندگی فردی ، اجتماعی ، شغلی و ... خود باید از این آموزش ها بهره ببرند .
انواع مهارت های زندگی
سازمان جهانی بهداشت در سال 1993 ، ده مهارت را به عنوان مهارت های زندگی اصلی معرفی کرد که در ادامه به انواع مهارت های زندگی اشاره شده است . یادگیری هر یک از این مهارت ها فرایندی زمان بر بوده که نیازمند تلاش و پشتکار افراد است و در نهایت باعث موفقیت در بسیاری از جنبه های زندگی می شود .
مهارت حل مسئله : مهارت حل مسئله عبارت است از تعریف دقیق مشکلی که فرد با آن روبروست ، شناسایی و بررسی راه حل های موجود و انتخاب و اجرای راه حل مناسب و ارزیابی فرایند حل مسئله تا به این ترتیب فرد دچار دغدغه و اضطراب نشود و از راه های غیر سالم برای حل مشکل استفاده نکند .
مهارت تصمیم گیری : مهارت تصمیم گیری در بیانی ساده به معنی عمل انتخاب بین دو یا چند اقدام است . در فرایند گسترده تر حل مسئله ، تصمیم گیری شامل انتخاب بین راه حل های ممکن برای یک مسئله است . تصمیم گیری می تواند از طریق یک فرایند شهودی یا استدلال یا ترکیب این دو صورت بگیرد .
مهارت خودآگاهی : کمک می کند فرد بتواند نقاط قوت و ضعف ، ترس ها و نیازهای خود را بشناسد و بتواند آن ها را مدیریت کند . فرد با یادگیری مهارت خودآگاهی ، می آموزد که چه شرایط یا موقعیت هایی برای وی فشار آور هستند .
مهارت تفکر نقاد : مهارت تفکر نقاد توانایی تحلیل عینی اطلاعات موجود با توجه به تجارب شخصی و شناسایی آثار ارزش های اجتماعی، همسالان و رسانه های گروهی بر رفتار فردی و تفسیر این اطلاعات برای خود می باشد .
مهارت تفکر خلاق : توانایی تفکر خلاق و خلاقیت یک مهارت سازنده و پایه برای رسیدن به سایر مهارت های مرتبط با سبک تفکر است . در این مهارت فرد یاد می گیرد که به شیوه ای متفاوت بیندیشد و از تجربه های متفاوت و معمولی خویش فراتر رفته و راه حل هایی را خلق کند که خاص و ویژه خودش است .
مهارت برقراری ارتباط موثر : کسب این مهارت به ما می آموزد براي درك موقعیت دیگران چگونه به سخنان آنان گوش دهیم و چگونه دیگران را از احساس و نیازهای خود آگاه نماییم تا ضمن به دست آوردن خواسته هاي خود طرف مقابل نیز احساس رضایت نماید .
مهارت ایجاد و حفظ روابط بین فردی : مهارتی است که به فرد کمک می کند تا به وسیله آن تعامل مثبت با افراد مختلف و اعضای خانواده داشته باشد ، مرز روابط را تشخیص دهد و بتواند با دیگران همکاری کند .
مهارت همدلی کردن : همدلی یعنی یاد گرفتن نحوه درک احساسات دیگران . در این مهارت فرد می آموزد که چگونه احساسات افراد دیگر را تحت شرایط مختلف درک کند ، تفاوت های فردی را بپذیرد و روابط بین فردی خود را با افراد مختلف بهبود ببخشد .
مهارت تنظیم هیجان : این مهارت به معنی شناخت هیجان ها و تاثیر آن ها بر رفتار فرد و نحوه مدیریت هیجانات شدید و مشکل آفرین مثل خشم است . بسیاری از محققان این مهارت را به صورت توانایی افزایش یا کاهش هیجانات در صورت لزوم تعریف کرده اند که باعث حفظ سلامت و عملکرد سیستم هیجانی افراد می شود .
مهارت مقابله با استرس : در این مهارت افراد یاد می گیرند که چگونه با فشارها و تنش های ناشی از زندگی مقابله کنند . آنچه در مورد این مهارت اهمیت دارد این است که ایجاد مهارت های مقابله ای سالم به افراد کمک می کند پریشانی هیجانی خود را کاهش داده یا از روبرو شدن با موقعیت های استرس زا دوری کنند .
اهمیت مهارت های زندگی
مهارت به معنای استفاده آگاهانه و توانمندانه از دانش است ، فرد باید دانش و آگاهی لازم برای زندگی اجتماعی را به دست آورده و آن را در زندگی خود به کار ببرد . مهارت های خودآگاهی ، عزت نفس و اعتماد به نفس شاخص های اساسی توانایی ها و ضعف های هر انسان است . این سه ویژگی فرد را قادر می سازد که از همه فرصت های زندگی استفاده کند و برای مقابله با خطرات احتمالی آماده باشد و نگران مشکلاتی که در اطرافش وجود دارد نبوده و به چاره اندیشی بپردازد .
در حال حاضر به دلیل وجود مشکلات اجتماعی و اقتصادی زیاد موجود ، بسیاری از افراد توانایی رو به رو شدن با مشکلات را ندارند و در معرض بسیاری از آسیب های اخلاقی و رفتاری قرار می گیرند . یادگیری مهارت های زندگی باعث می شود افراد به طور موثر بتوانند با مشکلات مقابله کنند و این امر نشان دهنده اهمیت مهارت های زندگی است .
فقدان مهارت های زندگی در فرد باعث می شود در برابر ناملایمات زندگی به رفتارهای مخرب و ناسازگارانه روی بیاورد . طبق تحقیقات انجام شده یکی از دلایل اعتیاد افراد به مواد مخدر ناتوانی افراد در رویارویی با مشکلات و سختی های زندگی است ، بنابراین آموزش مهارت های زندگی باعث می شود افراد روش های مقابله با مشکلات را یاد بگیرند و در مقابل مشکلات شکننده نبوده و سمت رفتارهای مخرب مثل اعتیاد نروند .
در صورتی كه انواع مهارت های زندگی در جوانان بالا باشد ، آنان نسبت به سلامتی شان مسئوليت پذير می شوند ، تصميمات بهداشتی مناسب می گیرند و به طور كلي سبک زندگي سالمی را در طول زندگی پیش می گیرند . اين کار آنان را قادر می سازد كه طبق استعدادهای خويش عمل کرده و آماده رويارويی با تغييرات و نيازهای زندگی آينده شوند .
سخن آخر
همانطور که ملاحظه کردید ، مهارت های ده گانه زندگی اهمیت بسیار زیادی در رضایت افراد در همه ابعاد زندگی دارد . اگرچه یادگیری این مهارت ها دشوار و زمان بر است اما می تواند به موفقیت افراد کمک بسیار زیادی کند . اگر می خواهید در مورد راز های موفقیت اطلاعات بیشتری کسب کنید می توانید در ادامه و بر روی لینک زیر کلیک کنید .
منابع :
- بررسی ميزان آگاهی دانشجويان دختر دانشگاه های شهر تهران از مهارت های زندگی ؛ دكتر كتايون خوشا بی ، حميدرضا نيكخواه ، شهرام مرادی
- آموزش مهارت های زندگی ؛ دانشگاه علم و صنعت
- پيش بيني آسيب هاي اجتماعي بر اساس مهار ت هاي زندگي در دانش آموزان ؛ محمود نجفي ، ايمان ا... بيگدلی ، غلامرضا دهشيري ، اسحق رحيميان بوگر
- شناسایی و اولویت یابی مهارت های زندگی مورد نیاز بزرگسالان ؛ کوروش فتحی واجارگاه ، محبوبه عارفی ، توران اسفندیاری
اگر پس از مطالعه این مقاله ، باز هم سوالاتی در مورد مهارت های زندگی ؛ انواع و اهمیت آن داشتید می توانید با کارشناسان سامانه مشاوره فیلیا تماس بگیرید و یا برای مطالعه مطالب بیشتر ، کانال تلگرامی اختلالات روانشناختی و مهارت های زندگی را دنبال کنید .
سوالات متداول
1- تعریف مهارت های زندگی چیست ؟
توانایی انجام رفتار سازگارانه و مثبت به گونه ای که فرد بتواند با چالش ها و ضروریات زندگی روزمره خود کنار بیاید ، مهارت های زندگی نام دارد که در مقاله به جزئیات آن بیشتر پرداخته شده است .
2- انواع مهارت های زندگی چیست ؟
مهارت تصمیم گیری ، حل مسئله ، تفکر خلاق و تفکر نقاد انواعی از مهارت های زندگی هستند که به جزئیات آن ها در مقاله بیشتر پرداخته شده است .
3- چرا مهارت های زندگی مهمند ؟
مهارت های زندگی به افراد کمک می کند روش های مقابله با مشکلات را یاد گرفته و به سمت رفتارهای مخرب مثل اعتیاد نروند . برای آگاهی از جزئیات بیشتر می توانید مقاله را مطالعه کنید .
پاسخ مشاور:
سلام .
مهارت زندگی یعنی توانایی انجام رفتار سازگارانه و مثبت به گونه ای که فرد بتواند با چالش ها و ضروریات زندگی روزمره خود کنار بياید .
پاسخ مشاور: مرکز ما مرکز خدمات مشاوره تلفنی می باشد و در حال حاضر کلاس های حضوری نداریم .
پاسخ مشاور:
سلام . به زودی مقاله ای در مورد کمروی و افراد خجالتی در سایت قرار داده خواهد شد .
پاسخ مشاور: بله . همدلی درست یکی از مهارت های زندگی است . حتما در مقاله ای جداگانه به بیان این مهارت می پردازیم .
پاسخ مشاور: سلام . بله نداشتن احساس همدلی با غم دیگران یعنی فرد مهارت همدلی که جزء مهارت های زندگی است را نمی داند و باید آموزش ببیند .
نظر شما تا حداکثر 3 روز کاری تایید و نمایش داده خواهد شد. |