اختلالات عصبی شناختی شامل شکایت های ذهنی از کاهش شناخت است که بیشتر افراد بالای 65 سال از این شکایت دارند که دچار فراموشی شده اند مثلاً اسم افراد را به یاد نمی آورند . اختلالات عصبی شناختی گروهی از اختلالات را شامل می شود که در آن ها مشکل اصلی عملکرد شناختی ( مانند فکر ، حافظه و .... ) است و این مشکل در ابتدای تولد ( رشدی ) یا اوایل عمر وجود نداشته است بلکه اکتسابی است و در اثر افزایش سن اتفاق می افتد .
در این مقاله به انواع اختلالات عصبی شناختی پرداخته می شود .
” در سطح خفیف آلزایمر ، فرد دچار افسردگی و بی احساسی می شود . “
انواع اختلالات عصبی شناختی
در ادامه این مقاله انواع اختلالات عصبی شناختی بیان می شود :
- دلیریوم ( روان آشفتگی )
- اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری آلزایمر
- اختلال عصبی شناختی پیشانی گیجگاهی عمده یا خفیف
- اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف مرتبط با اجسام لوی
- اختلال عصبی شناختی عروقی عمده یا خفیف
- اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از صدمه مغزی آسیب زا
- اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از مواد / دارو
- اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از عفونت HIV یا ایدز
- اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری پریون
- اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری پارکینسون
- اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری هانتینگتون
- اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری جسمی دیگر
- اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از سبب شناسی های متعدد
دلیریوم ( روان آشفتگی )
ویژگی اصلی دلیریوم اختلال توجه یا آگاهی است . این اختلال در مدت کوتاهی معمولاً چند ساعت یا چند روز ایجاد می شود . علائم دلیریوم ( روان آشفتگی ) اغلب در بعداز ظهر و شب بدتر می شود . علت دلیریوم می تواند مختلف باشد مثلاً دلیریوم ناشی از مسمومیت با مواد یا دارو ، بیماری جسمانی یا علت های دیگر باشد . شیوع دلیریوم در کل جامعه پایین (1 تا 2 درصد ) است .
برای مطالعه متن کامل مقاله روی دلیریوم ( روان آشفتگی ) کلیک کنید .
” در سطح عمده و شدید آلزایمر فرد دچار ویژگی های روان پریشی ، تحریک پذیری یا بی قراری ، سراسیمگی ، و سرگردانی شایع هستند . در اواخر بیماری بیمار اختلال در راه رفتن ، بی اختیاری دفع ، و اختلال خوردن دیده می شود . “
اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری آلزایمر
ویژگی اصلی اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری آلزایمر شروع پنهانی و پیشرفت تدریجی نشانه های شناختی و رفتاری است . در سطح خفیف این اختلال ، افسردگی و بی احساسی دیده می شود . در سطح عمده و شدید این اختلال ویژگی های روان پریشی ، تحریک پذیری یا بی قراری ، سراسیمگی ، و سرگردانی شایع هستند . در اواخر بیماری بیمار اختلال در راه رفتن ، بی اختیاری دفع ، و اختلال خوردن دیده می شود . شیوع در افراد 75 تا 84 ساله 53 درصد است .
برای مطالعه متن کامل مقاله روی اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری آلزایمر کلیک کنید .
اختلال عصبی شناختی پیشانی گیجگاهی عمده یا خفیف
در اختلال عصبی شناختی پیشانی گیجگاهی عمده یا خفیف علائمی مانند تغییر رفتاری و شخصیت و یا اختلال زبان مشخص می شود . نوع رفتاری درجات مختلفی از بی احساسی ، بازداری زدایی رفتاری ، فقدان همدلی و همدردی را نشان می دهند . در نوع زبانی کاهش برجسته در توانایی زبان ، به شکل تولید گفتار ، واژه یابی ، نامیدن شئ ، دستور زبان ، یا درک واژه است . شیوع در جمعیت از 2 تا 10 نفر در هر 100000 نفر است .
برای مطالعه متن کامل مقاله روی اختلال عصبی شناختی پیشانی گیجگاهی عمده یا خفیف کلیک کنید .
اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف مرتبط با اجسام لوی
ویژگی اصلی اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف مرتبط با اجسام لوی مشکل در توجه و هوشیاری ، توهمات دیداری ، علائم بیماری پارکینسون مانند لرزش دست ، و مشکلات حرکتی . شیوع اختلال در جمعیت سالخوردگان از 0.1 تا 5 درصد است .
برای مطالعه متن کامل مقاله روی اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف مرتبط با اجسام لوی کلیک کنید .
اختلال عصبی شناختی عروقی عمده یا خفیف
در اختلال عصبی شناختی عروقی عمده یا خفیف بسته به آسیب عروقی مغز بسیار متفاوت است . در این اختلال آسیب عروق مغزی مانند سکته مغزی باعث علائمی مانند آلزایمر در فرد می شود و فرد مشکل در توجه ، حافظه ، هشیاری ، افسردگی ، مشکل صحبت کردن و ... دارد . شیوع آن در افرا 80 ساله و بالاتر 16 درصد است .
برای مطالعه متن کامل مقاله روی اختلال عصبی شناختی عروقی عمده یا خفیف کلیک کنید .
اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از صدمه مغزی آسیب زا
اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از صدمه مغزی آسیب زا ناشی از صدمه مغزی به علت ضربه به سر است . در این اختلال علائمی مانند از دست دادن هشیاری ، فراموشی پس از آسیب ، سردرگمی ، نابویایی ، فلخ خفیف یک طرفه بدن ، سر درد ، خستگی ، پرخاشگری ، سرگیجه ، زرنگ زدن گوش ، بی احساسی ، سوءظن و .... دیده می شود . شیوع آن در جمعیت 2 درصد است .
برای مطالعه متن کامل مقاله روی اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از صدمه مغزی آسیب زا کلیک کنید .
اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از مواد / دارو
در اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از مواد / دارو بعد از مدت عادی مسمومیت و ترک مواد علائمی مانند دیگر اختلالات عصبی –شناختی مانند مشکل توجه، حافظه ، تحریک پذیری یا بی قراری ، سوءظن ، پرخاشگری ، بی احساسی و ... مشاهده می شود . شیوع این اختلال معلوم نیست .
برای مطالعه متن کامل مقاله روی اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از مواد / دارو کلیک کنید .
اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از عفونت HIV یا ایدز
در اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از عفونت HIV یا ایدز علائمی مانند دیگر اختلالات عصبی شناختی دیده می شود . مانند مشکل توجه، حافظه ، تحریک پذیری یا بی قراری ، سوءظن ، پرخاشگری ، بی احساسی و ... مشاهده می شود . این علائم به علت بیماری ایدز در فرد به وجود می آید . شیوع نوع خفیف اختلال عصبی شناختی در افراد مبتلا به ایدز 25 درصد . و شیوع نوع عمده یا شدید آن در افراد مبتلا به ایدز 5 درصد است .
برای مطالعه متن کامل مقاله روی اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از عفونت HIV یا ایدز کلیک کنید .
اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری پریون
نشانه های مقدماتی پریون ممکن است خستگی ، اضطراب ، مشکلاتی در رابطه با اشتها یا خواب ، یا مشکلاتی در تمرکز را شامل می شوند . بعد از چند هفته ناهماهنگی ، تغییر بینایی ، گرفتگی عضلات ، شیوه راه رفتن نابهنجار همراه با زوال عقل مشاهده می شود . شیوع اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری پریون یک یا دو مورد در یک میلیون نفر است .
برای مطالعه متن کامل مقاله روی اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری پریون کلیک کنید .
اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری پارکینسون
در اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری پارکینسون علائم عصبی شناختی به علت بیماری پارکنسون است . در این اختلال علائمی مانند خلق افسرده ، اضطراب ، توهم ، هذیان ، تغییرات شخصیت ، خواب آلوگی بیش از حد در طول روز مشاهده می شود . شیوع اختلال در 85 سالگی و بالاتر 3 درصد است .
برای مطالعه متن کامل مقاله روی اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری پارکینسون کلیک کنید .
اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری هانتینگتون
در اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری هانتینگتون علائم عصبی شناختی به علت بیماری هانتینگتون است . در این اختلال در اغلب موارد نشانه های افسردگی ، تحریک پذیری یا بی قراری ، اضطراب ، وسواس ، و بی احساسی مشاهده می شود و در موارد نادر روان پریشی هم دیده می شود . شیوع در سرتاسر دنیا ، 2.7 در هر 100000 نفر است .
برای مطالعه متن کامل مقاله روی اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری هانتینگتون کلیک کنید .
اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری جسمی دیگر
در اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری جسمی دیگر یماری های جسمی مانند تومورهای مغزی ، کم کاری تیروئید ، کمبود تیامین ، نیاسین ، لوپوس و ... باعث علائمی مانند دیگر اختلالات عصبی شناختی مانند مشکل حافظه ، توجه ، هشیاری ،خستگی ، سردرگمی ، خستگی ، اضطراب ، سوءظن ، پرخاشگری و .... مشاهده می شود .
برای مطالعه متن کامل مقاله روی اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از بیماری جسمی دیگر کلیک کنید .
اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از سبب شناسی های متعدد
در اختلال عصبی شناختی عمده یا خفیف ناشی از سبب شناسی های متعدد علائمی مانند مشکل توجه، حافظه ، تحریک پذیری یا بی قراری ، سوءظن ، پرخاشگری ، بی احساسی و ... مشاهده می شود . علائم این اختلال به علت چند بیماری همزمان است مانند آلزایمر و سکته مغزی .
منابع :
راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ترجمه یحیی سیدمحمدی
آسیب شناسی روانی ترجمه مهدی گنجی
یافت نشد.