ترس از مدرسه در کودکان

ترس های کودکان انواع مختلفی دارد و به شکل های مختلفی خود را نشان می دهد و ترس از مدرسه یکی از آنهاست . در ابتدای شروع مدارس در مدرسه ها بچه هایی را می بینیم که گریه و ناله می کنند و به هیچ وجهی حاضر نیستند از مادرشان جدا شده و وارد مدرسه شوند ، ترس از مدرسه یکی از ترس های شایع  کودکان می باشد که در بسیاری از کودکان در سنین مدرسه دیده می شود و با علائمی هم چون دل درد ، سرد درد ، حالت تهوع و ... همراه است . ترس از مدرسه اصطلاح غلطی است زیرا کودک در اصل از مدرسه نمی ترسد بلکه به دلیل اضطراب از رفتن به مدرسه امتناع می کند به همین دلیل اصطلاح " امتناع از مدرسه " اصطلاح درست تری است ولی در این مقاله به این دلیل که ترس از مدرسه شایع تر است و بیشتر استفاده می شود از این اصطلاح استفاده می کنیم . در ادامه این مقاله تعریف ، علل و علائم امتناع از مدرسه رفتن در کودکان را بیان می کنیم .

ترس از مدرسه در کودکان

وقتی کودک به ترس از مدرسه دچار است در خانه می ماند و از رفتن به مدرسه خودداری می کند و به اصرار پدر و مادر نیز توجهی نمی کند ، پافشاری و اصرار پدر و مادر باعث به وجود آمدن علائم عدم تعادل روانی و اختلالات جسمانی مثل دل درد و سردرد می شود . در نگاه اول به نظر می رسد که این کودکان از مدرسه هراس دارند و تحقیقات نشان داده اند این ترس از خانواده ناشی می شود و مدرسه به میزان کمی در آن تاثیر دارد . نکته ای که اهمیت دارد این است که کودک در روزهای تعطیل که مطمئن است به مدررسه نمی رود علامتی از درد نیز نشان نمی دهد .

علل ترس از مدرسه در کودکان

این اختلال علل مختلفی ممکن است داشته باشد : 

1. مشکل انطباق کودک با محیط مدرسه : زمانی است که کودک در وفق پیدا کردن با مدرسه ، معلمان یا همکلاسی ها مشکل دارد و در مدرسه دچار عذاب می شود . 
2. مشکلات جسمی : بیماری هایی مانند نابینایی و ناشنوای یا نقص های جسمی اگر باعث شوند کودک در تعامل با دیگران مشکل داشته باشد می تواند باعث ترس از مدرسه شود . 
3. اضطراب کودک : در بیشتر موارد ترس کودک به خاطر مدرسه نیست بلکه کودک از جداشدن از مادر و تنهایی دچار اضطراب و ترس می شود و احساس عدم امنیت می کند . این کودکان اکثرا باهوش و خجالتی بوده و قبل از رفتن به مدرسه خیلی کم از مادرانشان جدا شده اند و همیشه وابستگی شدیدی بین مادر وجود وجود داشته است و از طرفی به دلیل نقش حمایتی مادر در خانواده و حمایت بیش از حد از فرزند خود باعث تشدید این وابستگی می شود . گاهی نیز مادران می ترسند کودک را به تنهایی به مدرسه بفرستند و ساعت ها نیز در مدرسه مدرسه منتظر فرزندشان می مانند . 
4. بیماری مادر : گاهی اوقات علت امتناع از مدرسه این است که مادر کودک بیمار است و کودک از مرگ مادر می ترسد .
5. شرایط نامساعد خانه : وقتی شرایط درون خانه آشفته است کودک می ترسد مادرش در غیاب او خانه را ترک کند 
6. نبودن عواطف مادری : نبودن مهر مادر و تغییر در رفتار مادر و حتی تصوراتی که باعث می شوند کودک فکر کند مادر دیگر او را دوست ندارد از علل اصلی امتناع کودک از مدرسه است . 

علت اصلی این بیماری ترس از مدرسه نیست بلکه علت در خانه نهفته است . حتی عده ای معتقدند علت امتناع از رفتن به مدرسه در 80 % مواقع مربوط به خانه است . 
متاسفانه پس از مدتی عوامل مربوط به خانه و مدرسه در هم ادغام شده و به دلیل غیبت های مکرر ، عقب ماندن از درس ها و واکنش آموزگار و شاگردان به این موضوع کودک از مدرسه می ترسد و پس از مدتی دچار تنفر از مدرسه می شود . برای درمان ترس از مدرسه در کودکان نیز باید شرایط خانه را مساعد کرد تا اضطراب کودک کمتر شود .

علائم ترس از مدرسه در کودکان

ترس از مدرسه از حد کم شروع می شود و پس از مدتی به حدی می رسد که کودک به صراحت اعلام می کند که نمی خواهد به مدرسه برود . 

1. کودک تحریک پذیر است ، زیاد گریه می کند و نا آرام است 
2. مشکلات خواب به خصوص در به خواب رفتن مشکل دارد 
3. حالت تهوع و دردهای شکمی 
4. ترس و علائم ناشی از آن : رنگ پریدگی ، لرزش ، عرق کردن 
5. در برخی کودکان در شروع یک مقطع یا شروع مدارس ترس از مدرسه در غالب یک بیماری بروز می کند 
6. علائم فیزیکی اضطراب : حالت تهوع ، سردرد ، اسهال ، درد های بدنی ، گلودرد ،  دردپا 

اگر والدین با ماندن او در منزل و مدرسه نرفتن موافقت کنند و در خانه بماند علائم فروکش می کنند و روز بعد دوباره موقع مدرسه رفتن شروع می شوند . برای مطالعه مقالات بیشتر درباره ترس های کودک در کانال تلگرام روان شناسی کودک و نوجوان عضو شوید و با مشاوران تلفنی روانشناسی فیلیا  تماس بگیرید و از کمک مشاوران روانشناسی فیلیا بهره مند شوید . 

منبع : روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی ؛ دکتر بهروز میلانی فر