رفتار والدین با کودکان بیش فعال

بیش فعالی همراه با نقص توجه یکی از اختلالات شایع دوران کودکی است که مشکلات زیادی را برای والدین در تربیت کودک به وجود می آورد . امکان دارد که نقص توجه – بیش فعالی سابقه خانوادگی داشته باشد و والدین نیز شاید این مشکل را در سابقه و گذشته خود داشته باشند و به همین دلیل شرکت دادن والدین در درمان و حتی سنجش والدین نیز در روند درمان موثر است . خانواده های این کودکان فشارروانی زیادی را تحمل می کنند و احساس صلاحیت کمی دارند هم چنین رفتار نادرست بچه ها روی والدین نیز تاثیر می گذارد و امکان دارد کارهای اشتباهی در رابطه با فرزندشان انجام دهند از این رو والدین کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه – بیش فعالی نیاز به مهارت های فرزندپروری و مهارت های ارتباطی خاص تری نسبت به والدین کودکان معمولی دارند . در ادامه این مقاله به ارائه راهکارهای صحیح برای تعامل بهتر والدین با کودکان بیش فعال می پردازیم .

راهکار رفتاری برای تعامل والدین با کودکان بیش فعال

آموزش والدین و دادن اطلاعات کافی در مورد تعامل با کودکان مبتلا به نارسایی توجه – بیش فعالی می تواند در کاهش علائم بیش فعالی و مشکلات رفتاری این کوکان موثرباشد . یکی از برنامه هایی که توصیه ای زیادی را در بر دارد و کمک کننده می باشد شامل موارد زیر می باشد : 

* توجه مثبت به کودک : 

1. تشویش های غیرکلامی مانند نگاه محبت آمیز به کودک 
2. تشویق های کلامی 
3. اگر کودک کار نادرستی انجام داده برای چند لحظه توجهتان را از کودک برگردانید  و در صورت ادامه داشتن رفتار نادرست کار مورد علاقه اش را قطع کنید 
4. توجه مقتدرانه به تمام فعالیت های متضاد با رفتار نادرست کودک 
5.  موقع دستور دادن به کودک بازخورد فوری درباره نحوه اجری دستور بدهید و چگونگی انجام درخواست را نظاره کنید . 
6. از کودک فقط انتظار انجام یک درخواست را داشته باشید  و نخواهید چندکارا را با هم انجام دهد .
7. وقتی در حال اجرای دستور است از تشویق های کلامی استفاده کنید 
8. از کودک درخواست ساده و در حد توانش داشته باشد تا کودک بتواند آن را انجام دهد . 
9. اگر کودک دستوری را نتوانست اجرا کند دستور اجرا کند دستور آسان تر دیگری به او بدهید تا بتواند آن را اجرا کند .

*دستور هایی بدهید که موثر باشند :

1. سعی کنید دستورات ساده و مشخص به کودک بدهید .
2. اگر دستوری به کودک دادید بر انجام آن پافشاری کنید و خودتان نیز پیگیر انجام شدن دستورتان باشید. 
3. هیچ وقت دستورات را به صورت خواهش و تقاضا بیان نکنید. 

* اجرای سیستم اقتصاد ژتونی و کسب امتیاز برای دریافت جایزه در خانه : این کار می تواند با استفاده از ستاره های رنگی ، برچسب های کودکانه و ... باشد . به این صورت است که به کودک بگویید هر کار درستی که انجام بدهی یک ستاره می گیری و وقتی تعداد ستاره هایت مثلا از ده تا بیشتر شد یک جایزه به تو می دهم . سپس یک مقوا داشته باشید و هر ستاره را که یک ژتون است در زمان انجام کار درست روی مقوا بچسبانید ، این مقوا باید جلوی چشم کودک باشد و کودک آن را ببیند . حتما به کودک تاکید کنید زمانی ستاره می گیرد که فعالیت مورد نظر با اولین درخواست و بدون تکرار انجام شود . 

* تنبیه کودک هنگام انجام رفتار نامناسب : 

1. جریمه : جریمه کردن نوعی از تنبیه است که کودک در صورت انجام رفتار نادرست تعدادی از امتیازاتش را از دست می دهد .
2. محرومیت : محرومیت شکل منفی تری از جریمه است . به این صورت است که کودک را در مکانی ساکت و تنها قرار می دهیم تا زمان محرومیتش تمام شود . البته محرومیت نباید زیاد تکرار شود . 

منبع : 
راهکارهای مطلوب در تعامل با کودکان بیش فعال ؛ محسن کردلو  و همکاران