دلیل بیماری اوتیسم

اوتیسم جزو اختلال‌های فراگیر تحولی است که با اختلال شدید در چند زمینه تحولی نظیر (مهارت‌های کلامی ، ارتباطی و تعامل اجتماعی) همراه است و نیز یک‌سری رفتارها ، حرکات ، تمایلات و فعالیت‌های بسیار عجیب و غریب نیز در آن‌ها مشاهده می‌شود. این ناتوانی در عملکرد تحصیلی کودک تأثیر منفی می‌گذارد ، از دیگر نشانه های اوتیسم عبارت‌اند از : فعالیت‌های تکراری و حرکات قالبی ، مقاومت در برابر تغییرات محیط یا تغییر در روال عادی زندگی روزمره و تجربه‌های حسی غیرطبیعی . درباره دلیل به وجود آمدن بیماری اوتیسم نظریات مختلفی وجود دارد که در ادامه مقاله به آن می پردازیم . 

دلایل زیستی بیماری اوتیسم

علل اختلال طیف اوتیسم در کل ناشناخته‌اند و نظریه‌های متعددی در این زمینه وجود دارد. برخی از آن‌ها بر شواهد علمی استوارند و برخی دیگر فاقد شواهد علمی‌اند. شواهد علمی یعنی مجموعه‌ای از پژوهش‌ها که نظریه را تأئید می‌کنند.

1. نظریه‌های کنونی اشاره می‌کنند که نابهنجاری‌های مغزی علّت اصلی در خود ماندگی هستند . پژوهش‌های کنونی سرگرم بررسی مکانیسم‌هایی هستند که موجب این اختلال می‌شوند و عبارت‌اند از: رشد سیستم سروتونین ، جهش‌های ژنتیکی ، انتقال ژنتیکی از والدین و افزایش سطح برانگیختگی در زمینه‌‌های هیجانی 
2. ممکن است برخی ساختارهای مهم مغزی با نشانه‌های اختلال طیف اوتیسم مرتبط باشند که این ساختارها عبارت‌اند از: مخچه ، کورتکس مغزی ، ساقه مغزی و دستگاه کناری . مطالعات دیگر به پیوند بین مناطق مغز تأکید می‌کنند
3. تعداد، اندازه و سازمان سلول‌های عصبی برخی مناطق مغزی افراد در خود مانده نابهنجار است. برخی پژوهش‌ها به نقش انتقال‌دهنده‌های عصبی مثل سروتونین ، دوپامین و اپی‌نفرین تأکید می‌کنند
4. شواهدی که به الگوهای وراثت خانوادگی اشاره دارند، از نظریه‌ای که اعلام می‌دارد اختلال طیف اوتیسم علّت زیستی دارد حمایت می‌کنند. در یک تحقیق بزرگ که روی دوقلوها انجام شد ، میزان تطابق در دوقلوهای یک‌تخمکی 92 درصد بود علاوه بر این خویشاوندان در خانواده‌هایی که بیش از یک فرد در خودمانده دارند، نارسائی‌های اجتماعی و ارتباطی بیش‌تری را نشان می‌دهند . شواهد به‌دست آمده از تحقیقات خانوادگی و ژنتیکی از نابهنجاری‌هایی در کروموزوم‌های 7، 15 و 16 خبر می‌دهند که می‌توانند در انتقال ژنتیکی این اختلال نقش داشته باشند .
5. اسکن‌های MRI مردان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم نشان می‌دهد که حجم مغز و بطن‌های مغزی آن‌ها بزرگ‌تر از افراد عادی است امّا جسم پینه‌ای مغز آن‌ها کوچک‌تر است ،علاوه بر این ، نابهنجاری‌های خاصی نیز در مخچه مبتلایان به اوتیسم ( منطقه‌ای از مغز که مسؤول کنترل حرکتی است ) شناسائی شده است . 
6. یکی از مهم‌ترین یافته‌های 10سال اخیر تخریب سیستم لیمبیک به‌خصوص آمیگدال و هیپوکامپ در کودکان در خودمانده  است. این یافته‌ها نشان می‌دهد که تراکم یا دانسیته نورون‌های آمیگدال و هیپوکامپ زیاد بوده و این نورون‌ها در مقایسه با افراد طبیعی کوچک‌تر است. هم‌چنین به‌نظر می‌رسد که این آسیب‌ها در طی دوران پیش از تولد اتفاق افتاده است. آنچه در مورد آمیگدال و هیپوکامپ می‌دانیم بر اساس تحقیقات انجام شده بر روی حیوانات است . تجربیات نشان می‌دهد که برداشتن آمیگدال و یا آسیب به آن در حیوانات ، رفتارهای مشابه کودکان در خودمانده  نظیر انزواطلبی و کناره‌ گیری ، رفتارهای وسواس‌ جبری ، مشکل در بازخوانی اطلاعات از حافظه و اختلال در تطبیق با موقعیت جدید را به‌وجود می‌آورد. علاوه بر آن آمیگدال ، مسؤول پاسخ‌گویی به تحریکات حسی نظیر صدا ، بو ، نور و نیز هیجانات است. هیپوکامپ نیز در امر یادگیری و حافظه نقش دارد و آسیب به هیپوکامپ و یا برداشتن آن باعث می‌شود که در ذخیره اطلاعات جدید در حافظه اختلال ایجاد شده و رفتارهای کلیشه‌ای ، خودتحریکی و فزون‌کنشی ایجاد گردد بنابراین بین آسیب به سیستم لیمبیک و رفتارهای در اوتیسم ارتباط وجود دارد که باید مدنظر قرار گیرد .

دلیل اجتماعی و خانوادگی بیماری اوتیسم

قدیمی‌ترین توجیهات روان‌شناختی اختلال اوتیسم ، برفرایندهای روان‌پویشی متمرکز بودند که ریشه این اختلال را دلبستگی کودک به والدینش می‌دانستند و برای توصیف شیوه فرزندپروری سرد و جدا که آن را علت اوتیسم در نظر می‌گرفتند ، اصطلاح‌ " مادران یخچالی " را به‌کار می‌بردند . این اصطلاح به‌معنای مادرانی بود که به نیازهای عاطفی کودکان خود توجهی نمی‌کردند و اساس این تئوری در اندیشه‌های برونوبتلهایم مشاهده شده بود. امّا با این حال مدارکی مستدل که در همه موارد ، ابتلا به اوتیسم را به‌علّت فرایند عاطفی بداند یافت نشد . 
برخی نیز معتقدند که ویژگی‌های شخصیتی والدین این کودکان در ابتلا به این اختلال ، نقش دارد و والدین این کودکان از سطح فرهنگی ـ اجتماعی و تحصیلات بالاتری برخوردارند و نوعی سردی در روابط در آ‌ن‌ها مشهود است امّا برخی نیز ویژگی‌های شخصیتی والدین را علّت اساسی اوتیسم تلقی نمی‌کنند بلکه بر این باورند که چگونگی تعامل‌های والدین با کودک است که به چنین اختلالی منجر می‌شود . تعامل والدین کودکان اوتیسم با فرزندانشان ، منفی ، خصمانه ، طردکننده یا غیرتقویت‌کننده است . امّا امروزه بسیاری از پژوهشگران این نظریه را ردّ کرده و در کل مجموعه‌ای از علل روانی ـ اجتماعی ، زیستی ، نوروآناتومی و نیز عوامل قبل یا حین تولد از جمله عوامل دخیل در اختلال طیف اوتیسم می‌دانند . برای اطلاعات بیشتر درباره اوتیسم با مشاوران تلفنی روانشناسی فیلیا  تماس بگیرید و از کمک مشاوران روانشناسی فیلیا بهره مند شوید و در کانال تلگرام روانشناسی کودک و نوجوان عضو شوید .​

منابع : 
اوتیسم ، ارزیابی و درمان ؛ طلعت رافعی 
كودكان داراي اتيسم . راهنمای آموزش والدين و مربيان ؛ سید علی صمدی
خلاصه روانپزشكي در علوم رفتاری ؛ . كاپلان ، هارولد ، سادوك ،  بنيامين
آموزش و مراقبت از نوجوانان و بزرگسالان مبتلا به اوتيسم- راهنماي والدين و متخصصين ؛ وال، كيت .