اعتیاد به مواد توهم زا

مصرف مواد مخدر و مسئله اعتياد يکی از مهم ترين مشکلات امروزه است . اين پديده به يک معضل روانی ، اجتماعی و خانوادگی تبديل شده و با وجود تلاش های زیاد برای کنترل آن ، هنوز آمار آن خیلی بالا است . الگوی مصرف مواد در سال های اخیر تغییر کرده است . در گذشته مصرف استنشاقی مواد شایعتر بود اما امروزه بیش از هزار نوع مواد مخدر وجود دارد .  مطالعات نشان می دهد در مناطقی مانند آمریکای شمالی ، آفریقا و اروپا مصرف موادی مانند کراک ، حشیش ، هروئین ، کوکائین ، ماری جوانا ،آمفتامین و توهم زاها شایع تر است ، اما در کشورهای آسیایی بیشتر مصرف تریاک و حشیش دارند ، در ایران نیز مصرف تریاک بالاترین میزان را دارد . سابقه مصرف داروهای توهم زا به هزاران سال قبل بر می گردد . از لحاظ تاریخی حالات توهم زایی ناشی از دارو معمولاً بخشی آیین های اجتماعی و مذهبی بوده است . ولی در حال حاضر مصرف غیر قانونی و گسترده بر مغز باعث آسیب زیاد و آشفتگی در فرد می شود ، یکی از داوطلبان ریاست جمهوری در آمریکا در اوایل دهه 1990 وضعیت را " جنگ شیمیایی " خانگی نامید . برخلاف توهم زاهای گیاهی مانند قارچ های پسیلوسیبین و کاکتوس پیوت انجام تحقیقات ، توزیع و مصرف توهم زاهای صناعی شیمیایی مانند LSD آسان تر است و این باعث جذابیت توهم زاهای صناعی و مصنوعی می شود . 
در این مقاله به بررسی اعتیاد به مواد توهم زا می پردازیم .

مواد توهم زا چیست

داروهای توهم زا موادی طبیعی و مصنوعی هستند که داروهای روان پریشی زا یا مقلد سایکوز نیز نامیده می شوند ، چون علاوه بر ایجاد توهمات موجب قطع تماس با واقعیت و گسترش هوشیاری می شوند . توهم زا ها عبارتند از : پسیلوسیبین ( که از برخی قارچ ها به دست می آید ) ، مسکالین ( که از کاکتوس پیوت استخراج می شود ) ، فنیل آلکی لامین ، DOM ، MDMA  ( قرص اکستازی یا قرص اکس ) ، هارمین ، هارمالین ، ایبوگائین و دی متیل تریپتامین ( DMT ) . و  LSD ( لیسرژیک اسید دی اتیلامید ) و بذرهای نیلوفر است . 

نحوه مصرف مواد توهم زا

مواد توهم زا معمولاً به صورت خوراکی مصرف می شوند ، اما برخی از انواع آن دود می شوند ( مانند salvia ، DMT )، یا ( به ندرت ) از راه بینی یا تزریق مصرف می شوند ( مثل قرص اکتسازی یا قرص اکس ) مدت تاثیر بسته به نوع توهم زا تفاوت دارد .  برخی از این مواد ( یعنی MDMA و LSD ) نیمه عمر طولانی و مدت طولانی دارند به گونه ای که مصرف کنندگان چند ساعت تا چند روز را صرف بهبود یافتن از تاثیرات این داروها می کنند . با این حال داروهای توهم زای دیگر ( مانند salvia ، DMT ) تاثیر کوتاه مدت دارند . در اثر مصرف مکرر مواد توهم زا ، تحمل ایجاد می شود . 

اثرات استفاده مواد توهم زا

مواد توهم زا باعث اعتیاد جسمی نمی شوند ولی باعث وابستگی و اعتیاد روانی می شوند . اثرات مصرف مواد توهم زا عبارتند از گشادی مردمک چشم ، عرق کردن ، تپش قلب ، تاری دید ، لرزش ، ناهماهنگی حرکتی ، حملات تشنجی و اغما ، افزایش حساسیت شنوایی و ... می شود . گاهی مدت ها پس از مصرف ماده توهم زا ، شخص بازگشت علائم توهم زایی را نشان می دهد مطالعات نشان می دهد که بین 15 تا 80 درصد مصرف کنندگان توهم زاها این نشانه را دارند .این افراد توهم صدای انسان و سایر صداها ، ریز بینی یا درشت بینی اشیا یا هر دو دارند . برخب افراد به علت مواد توهم زا ممکن است دچار اسکیزوفرنی ، افسردگی ، و اضطراب شوند . اگر نیاز به اطلاعات بیشتری در مورد انواع مواد اعتیادآور و مخدر و نحوه ترک آن ها دارید در کانال تلگرام اختلالات روان شناختی و مهارت های زندگی عضو شوید .یا با مشاوره تلفنی روانشناسی فیلیا تماس بگیرید تا از کمک مشاوران مرکز مشاوره روانشناسی فیلیا استفاده کنید . 

منابع :

علل گرايش به مصرف مواد از دیدگاه مراجعه کنندگان به مراکز ترک اعتياد استان کرمانشاه ، حسین فیضی و همکاران ، 1394
خلاصه روانپزشکی کاپلان و سادوک ، ترجمه دکتر فرزین رضاعی