اختلال یادگیری در کودکان
اصطلاح اختلال یادگیری تا حدودی برای بسیاری از ما آشناست زیرا والدین زیادی هستند که کودکانی دارند که هوش معمولی دارند و خوب صحبت می کنند ولی در مدرسه در خواندن و نوشتن عملکرد خوبی ندارند . این کودکان اغلب دچار اختلال یادگیری هستند . اختلالات یادگیری به انواع مختلفی از جمله اختلال در خواندن ، اختلال در نوشتن و اختلال در ریاضی تقسیم می شوند ولی همه کودکان همه این اختلالات را ندارند و فقط ممکن است در یک زمینه مشکل داشته باشند . در ادامه این مقاله به تعریف ، شیوع و طبقه بندی اختلالات یادگیری می پردازیم .
تعریف اختلال یادگیری
مفهوم ناتوانی یادگیری از حیطه های مختلفی چون پزشکی ، روان شناسی و آموزش و پرورش تاثیر پذیرفته است و روی تعریف این اختلال تاثیر گذاشته اند . با وجود تفاوت هایی که در تعاریف اختلال یادگیری وجود دارد همه آنها در چند مورد مشترک هستند :
- وجود تفاوت معنادار بین سطوح پیشرفت واقعی و مورد انتظار
- وجود مشکل در انجام تکالیف تحصیلی و یادگیری
- وجود اختلال در فرآیندهای روانشناختی پایه
- اختلال در کارکرد سیستم اعصاب مرکزی
مشکلات یادگیری از عقب ماندگی ذهنی ، اختلالات هیجانی و ناتوانی های جسمی ناشی نمی شوند . ناتوانی یادگیری اصطلاحی عام است که به گروهی ناهمگن از اختلال ها اشاره دارد و به صورت مشکلات معنادار در کسب و کاربرد شنیدن ، صحبت کردن ، خواندن ، نوشتن ، استدلال و ناتوانی های یادگیری بروز می کند . این اختلال ها ذاتی و درونی اند و فرض بر این است که از نقص در کارکرد سیستم اعصاب مرکزی ناشی می شوند . مشکل در خود نظم دهی ، ادراک و تعامل اجتماعی ممکن است همراه با اختلال یادگیری باشد ولی ایجاد کننده آن نیست . تمامی کودکان با ناتوانی یادگیری مشکلات تحصیلی دارند در حالی که تمامی کودکانی که مشکلات تحصیلی دارند دچار اختلال یادگیری نیستند .
* اختلال در کارکرد سیستم اعصاب مرکزی به این معناست سیستم مغز و اعصاب به لحاظ ساختاری آسیب ندیده است ولی عملکرد یا کارکرد آنها در کودکان با ناتوانی یادگیری با کودکان عادی تفاوت دارد .
طبقه بندی اختلال یادگیری
ناتوانی یادگیری را می توان در دو طبقه کلی قرار داد :
ناتوانی های یادگیری تحولی : پژوهشگران این طبقه به دنبال یافتن علل زیربنایی این ناتوانی هستند . در این دیدگاه کودکان با ناتوانی یادگیری با مجموعه ای از مشکلات مربوط به پردازش اطلاعات وارد مدرسه می شوند . ناتوانی های یادگیری تحولی ، مشکلات توجه ، حافظه ، اختلال در کاربرد زبان و تفکر را در بر می گیرند . این مشکلات به ندرت قبل از ورود به مدرسه مشخص می شوند زیرا بیشتر کودکان قبل از ورود به مدرسه با تکالیفی که مستلزم به کارگیری مهارت های تحصیلی هستند سرو کار ندارند و در نتیجه این مشکلات به مدرسه کشیده می شوند .
ناتوانی های یادگیری عصب روان شناختی : در این دیدگاه ناتوانی های یادگیری در فرد ریشه دارند نه در محیط و اولین فرضیه در مورد این افراد وجود آسیب مغزی ، اختلال در کارکرد مغز می باشد . در این دیدگاه این مشکلات می توانند در مهارت های تفکر ، حافظه و توجه اختلال ایجاد کنند .
میزان شیوع اختلالات یادگیری
میزان شیوع ناتوانی یادگیری دانش آموزان با سه مولفه تعیین می شود :
- تعاریف اختلال
- مبانی نظری مورد استفاده
- روش های ارزیابی اختلال
به دلیل تفاوت پژوهشگران در سه مولفه بیان شده آمار متفاوتی نیز از میزان شیوع این اختلال ارائه شده است . بنا بر گزارش های موجود بین 5 % تا 10 % کودکان مدرسه ای مبتلا به اختلال یادگیری هستند ولی این میزان هر روزه در حال گسترش می باشد زیرا روش ها و معیارهای ارزیابی تغییر می کنند .
نسبت پسران مبتلا به اختلال یادگیری 2 تا 4 برابر بیشتر از دختران است ولی دلیل آن هنزو مشخص نیست ، احتمال دارد پسران از نظر بیولوژیکی در مقابل آسیب های عصب روان شناختی آسیب پذیر تر از دختران باشند . پسران در مقایسه با دختران مشکلات و اختلالات توجه و مشکلات رفتاری بیشتری نشان می دهند و بنابراین زودتر از دختران شناسایی و برای درمان ارجاع داده می شوند . برای اطلاعات بیشتر درباره ناتوانی یادگیری دانش آموزان با مشاوران تلفنی روانشناسی فیلیا تماس بگیرید و از کمک مشاوران روانشناسی فیلیا بهره مند شوید و در کانال تلگرام روانشناسی کودک و نوجوان عضو شوید .