علت خوش رفتاری و بد رفتاری کودکان

چرا برخی از کودکان دوران کودکی را بدون مشکلات رفتاری پشت سر می گذرانند ولی برخی از کودکان یک مشکل دائمی برای والدین به حساب می آیند ؟ علت خوش رفتاری و بدرفتاری کودکان چیست ؟ کودکان هم مانند بزرگسالان این بچه های پردردسر را دوست ندارند و از دست آنها شاکی هستند . انگار که برخی از کودکان بدرفتار شب را بیدار مانده و برای بدرفتاری های روز بعد خود نقشه می کشند !

ضمن اینکه خلق و خوی هر کودکی متفاوت می باشد ولی نوع تربیت نیز بسیار بسیار موثر است . رفتارهای خوب و بد به وسیله پاداش ها شکل می گیرند ، گاهی اوقات والدین به طور ناخواسته رفتار بد فرزندشان را تقویت می کنند و پاداش می دهند . شما می توانید با آگاهی از روش ها و قوانین اصلاح رفتار به کودک خود کمک کنید تا رفتار بهتری داشته و عضو مقبول تری در خانواده باشد . در ادامه این مقاله راه تقویت خوش رفتاری در کودکان را ارائه می دهیم . 

قانون اول فرزندپروری : رفتار خوب را پاداش دهید

برای اصلاح رفتار کودک اولین قانون فرزندپروری این است که رفتار خوب کودک را بلافاصله و مکرر پاداش بدهید . هنگامی که کودک برای انجام رفتاری خاص پاداش دریافت می کند آن رفتار تقویت می شود یعنی احتمال وقوع آن رفتار در آینده بیشتر می شود . افراد رفتاری را که برای ان پاداش دریافت کرده اند تکرار می کنند . اگر کودک شما به شیوه ای رفتار می کند که برایتان خوشایند است از تقویت آن رفتار از طریق پاداش دادن مکرر اطمینان حاصل کنید . برای تشویق کودک می توانید از انواع پاداش استفاده کنید ،  شامل :

1.  پاداش اجتماعی مانند لبخند زدن ، بغل کردن ، بوسیدن ، تحسین کردن . در پاداش دادن باید به این نکته دقت کنید که حتما کاری که انجام شده را تحسین کنید نه خود کودک مثلا بگویید " عالی شده ، آفرین که اتاقت رو تمیز کردی " نه اینکه بگویید " آفرین تو دختر خوبی هستی "  .

2. پاداش های مادی : پاداش مادی مثل توپ ، پول ، کتاب ، بادبادک و ...

3. پاداش های فعالیتی : بازی کردن با مادر ، رفتن به پارک ، کمک کردن در پختن شیرینی ، بازی کردن در زمین بازی و ... .  پاداش ها برای اینکه موثر واقع شوند باید بلافاصله به دنبال رفتار مطلوب به کودک داده شوند . 

قانون دوم فرزندپروری : ناخواسته رفتار بد را پاداش ندهید

یکی دیگر از راه های تقویت خوش رفتاری در کودکان این است که حواستان باشد و رفتار بد کودک را پاداش ندهید . هنگامی که شما ناخواسته رفتار بد فرزندتان را پاداش می دهید این رفتار بد تقویت شده و در آینده تکرار می شود . اغلب اوقات والدین پرکار یا پرمشغله رفتار بد نامطلوب کودک خود را پاداش می دهند . این کار یکی از رایج ترین اشتباهات در تربیت کودک است که والدین آن را انجام می دهند .

به این مثال توجه کنید : ممکن است کودک شما یاد گرفته باشد که او می تواند رفتن به رختخواب را با گریه کردن و غر زدن در زمانی که به او گفته می شود وقت خواب است به تاخیر بیندازد . آیا تا به حال پس از اینکه غر زدن ها و گریه کردن های او غیرقابل تحمل شده است در مقابل او تسلیم شده و به او اجازه داده اید بیشتر بیدار بماند ؟ اگر در مقابل گریه کردن و غر زدن او تسلیم شده ایدشما ناخواسته به او برای گریه کردن پاداش داده اید و این رفتارها به احتمال زیاد در اینده نیز تکرار خواهند شد .  

قانون سوم فرزندپروری : برای رفتارهای بد تنبیه در نظر بگیرید

گاهی اوقات لازم است تا برای رفتارهای بد فرزندتان تنبیه در نظر بگیرید ولی فقط از تنبیه ملایم استفاده کنید . قطعا شما تنبیه کودک خود را دوست ندارید و ترجیح می دهید رفتارهای خوب را پاداش بدهید با این وجود اغلب استفاده صحیح از شیوه های تنبیهی ملایم برای کمک به کودک ضروری است . روش های تنبیهی ملایم مانند سرزنش کردن ، پیامدهای طبیعی ، پیامدهای منطقی و محرومیت زمان مند می باشند . سعی کنید از تنبیه های شدید مانند تهدیدهای ترس آور ، فریاد کشیدن یا کتک زدن استفاده نکنید . 
برای اینکه کودکی داشته باشید که رفتار درست را انجام دهد این خود شما هستید که این رفتارهای درست را به او یاد می دهید بنابراین حتما این سه قانون فرزندپروری را به یاد داشته باشید و اگر کودکتان رفتار بدی انجام داد بدانید خود شما این رفتار را در او تقویت کرده اید . 

منبع : کمک برای والدین ؛ ترجمه دکتر رضا رستمی ، علی نیلوفری

سوالات متداول

1- ✔️ قانون اول فرزندپروری چیست؟

✔️ برای اصلاح رفتار کودک اولین قانون فرزندپروری این است که رفتار خوب کودک را بلافاصله و مکرر پاداش بدهید که در متن مقاله شرح داده شده است.

2- ✔️ قانون دوم فرزندپروری چیست؟

✔️ یکی دیگر از راه های تقویت خوش رفتاری در کودکان این است که به رفتار بد کودک پاداش ندهید که در متن مقاله مطرح شده است.

3- ✔️ قانون سوم فرزندپروری چیست؟

✔️ گاهی اوقات لازم است تا برای رفتارهای بد فرزندتان تنبیه در نظر بگیرید که در متن مقاله روش درست آن توضیح داده شده است.