عوارض تلویزیون دیدن کودکان

دکتر بیتا جبلی می گوید: تماشای برنامه‌های تلویزیونی، بازی‌های موبایلی و سرگرمی از طریق اپلیکیشن‌های تبلت و کامپیوتری اگر چه ممکن است بچه را ساکت و یا آنها را ذوق زده و شاد کند ولی حتی لبخند و صحبت کردن آنها با این رسانه‌ها نه تنها باعث ارتقا هوشی آنها نمی‌شود بلکه موجب اختلالات تکلم، ضعف در تعامل با محیط و صدمه‌های مختلف رفتاری و عصبی در بچه‌ها زیر ۴ سال می‌شود.

وی تصریح کرد: پژوهشگران مرکز تحقیقات بیمارستان سیاتل آمریکا ثابت کرده اند که حتی برنامه‌های آموزشی تلویزیونی و موبایلی نیز برای کودکان زیر ۴ سال به هیچ وجه آموزنده نیست چراکه در برهه زمانی ۲ تا ۴ سال دوران طلایی تکامل مغزی کودک است و تماشای این برنامه‌ها باعث کاهش زمان تجسس، کشف محیط، کم شدن زمان تعامل با دیگران می‌شود. این درحالی است که بخشی از یادگیری کودکان ناشی از تماس با اشیا و دستکاری در وسایل مختلف حاصل می‌شود تا کشف کند که ابزارها و وسایل چگونه کار می‌کنند.

دستکاری اشیا و اسباب بازی‌ ها باعث گسترش مهارتهای فردی که پیش نیازی برای رشد هوش اجتماعی و هیجانی و فکری است می‌شود درواقع وقتی کودک بازی می‌کند به طور فعال می‌آموزد که چطور جهان اطرافش کار می‌کنند و مغز وی اثر علت و معلولی را در میابد یا وقتی با دیگران تعامل می‌کند روند تکاملی وی پیشرفت کند درحالی که تلویزیون کودک را از تمامی این موارد محروم می‌کند.

وی با بیان اینکه مهارت‌های زبان آموزی و تکلم در دو سال اول زندگی کودک شکل می‌گیرد، افزود: زبان آموزی از طریق تعامل با دیگران حاصل می‌شود نه از طریق تلویزیون. به عبارتی صحبت کردن مهارتی است که نیاز به شنیدن، درک و در نهایت پاسخگویی است و نمی‌توان از بچه‌ها توقع داشت که با گوش دادن به صحبت‌های شخصیت‌های کارتونی و یا عروسکی پیشرفت کلامی کنند.

کودک برای تکلم نیاز به تقلید تکلم از والدین دارد. او از والدین می‌آموزد که صحبت‌هایش را ساده و تلفظ آنها را تکرار کند؛ توجه داشته باشید وقتی کودک جلوی تلویزیون می خندد تلویزیون به او لبخند نمی‌زند و این عدم برگشت لبخند روی حیطه هوش اجتماعی و شناخت روحی و روانی کودک تأثیر گذار است.

جبلی با بیان اینکه بچه‌های ۹ ماه تا یکسال مشکل برقراری توجه به صحبت‌های برنامه‌های تلویزیونی دارند؛ افزود: در بیشتر پس زمینه‌های برنامه‌های آموزشی، عروسکی، کارتون و سرگرمی صدای ملایمی از موسیقی است که همین امر روی توجه و تمرکز کودک تأثیرگذار است که اثرات آن را می‌توان در دوران تحصیل آنها دریافت. کودکی که عادت به تماشای تلویزیون داشت وقتی به مدرسه می‌رود آموزش وی از یک تماشاگر اولیه به شنونده آموزشگر تغییر می‌کند و همین تغییر باعث چالش برای او می‌شود.

فوق تخصص بیماری‌های مغز و اعصاب کودکان گفت: تحقیقات بارها ثابت کرده، کودکانی که در معرض بازی‌های رابانه ای هستند نسبت به سایر کودکان در مدرسه کلمات و اعداد کمتری می‌شناسند. گاهی این بازی‌ها و یا برنامه‌های کودک واقعیت تحریف شده را توسط کارتون‌ها و شخصیت‌های مجازی القا می‌کنند که البته همین جایگزینی فانتزی با واقعیت باعث تغییر جهان بینی و دنیای کودک می‌شود.

جبلی خاطرنشان کرد: واقعیت این است که برنامه‌های تلویزیونی و یا بازی‌های رایانه‌ای بطور سریع و در مدت کوتاه مغز کودک را بصورت اسفنج گونه پر نموده و کودک را به سریع انجام دادن کارها عادت می‌دهد درحالی که جهان واقعی که کودک بزودی متوجه آن می‌شود اغلب نیاز به صبوری مدارا و تطابق با واقعیت‌ها دارد.