تغییر عملکرد مغز در فصل های مختلف

آیا می‌دانستید که ممکن است در یک فصل حالتان خوب باشد، اما برعکس، در فصل دیگر حوصله نداشته باشید؟ در واقع عملکرد ذهنی در فصل‌های مختلف دچار تغییر می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که با وارد شدن به فصل جدید، ذهن به تغییرات و تحولات اطراف خود پاسخ می‌دهد که گاهی اوقات این پاسخ مثبت است و گاهی اوقات چندان مثبت نیست.

احتمالاً شما هم این حس‌های درونی را تجربه کرده باشید و بدانید که راجع به چه چیزی صحبت می‌کنیم. در این قسمت قصد داریم راجع به نوسانات فصلی که روی وضعیت ذهنی تاثیرگذار است، صحبت کنیم.

جهت و زاویه زمین با خورشید روی همه چیز از جمله رفتار و شخصیت ما اثر گذار است. همچنین اختلالات فصلی یا افسردگی‌های فصلی هم وجود دارند که می‌توانند مغز انسان‌ها را دچار تغییر و تحولاتی بکنند و روی روحیه آن‌ها اثرگذار باشند. این موضوع کاملا از نظر علمی به اثبات رسیده است.

به همین دلیل است که درمان‌های مختلفی از جمله نور درمانی وجود دارد که در این روش، انسان‌ها جلوی آینه قرار می‌گیرند که نور مستقیم به آن‌ها بتابد و احساس شادابی و نشاط در آن‌ها افزایش پیدا کند. معمولاً این درمان را در در فصل زمستان انجام می‌دهند که همه چیز تیره و تاریک است و یک حس غمگینی در افراد ایجاد می‌شود.

مغز در کدام فصل بهتر کار میکند؟
معمولاً فصل زمستان با افسردگی و اختلالات ذهنی همراه است. تمرکز، توجه و حافظه افراد در فصل زمستان قدرت کمتری نسبت به همیشه دارد و بسیاری از افراد در این فصل بیش از همیشه از دارو‌های ضد افسردگی استفاده می‌کنند. با وجود همه این تفاسیر، می‌توان نتیجه گرفت که آب و هوا و فصل‌ها تاثیرات متفاوتی روی مغز و روحیه افراد دارند.

همچنین فصل‌های متفاوت می‌توانند روی جسم شما نیز اثرگذار باشند. به عنوان مثال در فصل زمستان خطر مشکلات قلبی عروقی و اختلالات خود ایمنی هم افزایش پیدا می‌کند. تغییرات دما حتی در هنگام صبح و شب هم باعث ایجاد تغییراتی در سیستم عصبی افراد می‌شود و الگوی ذهنی آن‌ها را دستخوش تغییر می‌کند.

فصل بهار
فصل بهار، فصلی است که در آن گل‌ها شکوفه می‌کنند، برگ‌ها شکل می‌گیرند و همه چیز رنگ و بوی تازه به خودش می‌گیرد. فصل بهار تولد دوباره طبیعت است. در این فصل، زندگی احساس خوبی می‌دهد، طبیعت تغییر می‌کند و ذهن هم دچار تغییر می‌شود. در فصل بهار روز‌ها بلند می‌شود، هوا گرم‌تر شده و ما به انسان‌های فعال تری تبدیل می‌شویم.

اگر فصل بهار را در بیرون از منزل سپری کنید، قطعاً حالتان بهتر می‌شود. سطوح ویتامین دی با تابش نور خورشید شبیه به نیروی خورشیدی فرابنفش عمل کرده و شما را شارژ می‌کند. ذهن و روحیه تان را بهبود می‌بخشد و ورزش در هوای گرم‌تر و آفتابی‌تر باعث ایجاد اندورفین بالا می‌شود و حس خوب را در شما افزایش می‌دهد.

فصل تابستان
شاید فصل بهار برای شما عاملی برای بهبود روحیه باشد، اما فصل تابستان شبیه به یک بمب اتمی عمل می‌کند. بلند‌ترین روز‌های سال و گرمترین هوا در فصل تابستان است. در نتیجه ساعت درونی بدن تان به شما می‌گوید که شاد باشید و به بیرون از منزل بروید.

مغز نیز در این دوران فعالیت بیشتری دارد. زیرا هوا روشن‌تر است و ذهن فعال‌تر خواهد بود. ارتعاشات تابستانی باعث می‌شود که شما در آن حس خوبی پیدا کنید. تستوسترون مردان و هورمون‌های زنانه در فصل تابستان و در اوایل ماه تیر به بالاترین حد خود می‌رسند.

اگرچه تابستان فصل باران و رنگین کمان نیست، اما محرک‌های زیادی در این فصل هستند که ممکن است تمرکز ما را بگیرند و به یک انسان تنبل تبدیل کنند. البته این اتفاق خیلی هم بد نیست، اما تحقیقات عمیق‌تر نشان می‌دهد که فصل تابستان فرایند یادگیری و به حافظه سپردن، در پایین‌ترین سطح خودش قرار دارد.

هوای گرم در فصل تابستان شاید از انرژی بالای شما بکاهد و این اتفاق معمولا در شهریور و مرداد بیشتر رخ می‌دهد، زیرا ذهن از این گرما کلافه می‌شود و نمی‌خواهد مثل همیشه فعال باقی بماند.

فصل پاییز
هیچ چیز زیباتر از عصر‌های خنک پاییزی نیست. پاییز جذاب با رنگ‌های بسیار زیبا! احتمال این که در فصل پاییز تمایل به خوابیدن زیاد داشته باشید، بالا می‌رود. البته این اتفاق خیلی هم بد نیست، زیرا کیفیت و عمق خواب شما بهبود پیدا می‌کند.

البته همیشه هم نمی‌توان گفت که خواب طولانی، یعنی خواب بهتر. از آن جایی که در فصل پاییز روز‌ها کوتاه‌تر است و نور خورشید کمتر به زمین می‌تابد، بنابراین احتمال عمیق شدن خواب بالاتر می‌رود.

پاییز فقط برای چرت زدن نیست. در انتهای فصل تابستان و تغییرات آن به سمت فصل پاییز، بدن شما دوباره جان تازه می‌گیرد، زیرا دمای آن خنک‌تر می‌شود و عملکرد آن بهبود پیدا می‌کند. در نتیجه فصل پاییز برای بهبود حافظه، حوصله و توانایی حل مسئله بهتر است.

فصل زمستان
بعضی از افراد در فصل زمستان به افسردگی زمستانی یا افسردگی فصلی مبتلا می‌شوند. اگرچه که زمستان فصل مورد علاقه تعداد کمی از افراد است، اما ممکن است که افسردگی را با خودش به همراه داشته باشد. به همین دلیل است که همه از تعطیلات انتهای سال استقبال می‌کنند، زیرا دیگر ذهنشان از هوای سرد و تلخ برداشته می‌شود و به دنبال تازگی و نو شدن هستند.

در فصل زمستان، بدن و ذهن پاسخ بیولوژیکی به تغییرات نور می‌دهد که بخشی از آن، ساعت درونی بدن خود ماست که می‌گوید چه زمانی احساس خواب آلودگی کنیم و چه زمانی از خواب بیدار شویم.

هورمون‌های تنظیم دما، سوخت و ساز و روحیه ما هم دستخوش تغییر می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که آزاد سازی سروتونین در فصل زمستان کاهش پیدا می‌کند. سروتونین هورمونی است که به تنظیم حال خوب و احساس شادابی کمک می‌کند.

مطالعات نشان می‌دهد که عملکرد ذهنی در فصل زمستان بهتر است، زیرا بدن می‌خواهد در این فصل عملکرد‌های موثرتری را به انجام برساند؛ و به دنبال اولویت بندی و انجام کار‌های پایه‌ای و دقیق است که معمولا از لحاظ اقتصادی هم بهتر کار می‌کند.

منبع: میگنا